Prof. M. Pawlik ukończył w 1962 r. studia na Wydziale Elektrycznym Politechniki Łódzkiej, uzyskując dyplom magistra inżyniera elektryka ze specjalnością Elektrownie Cieplne. W 1969 r. uzyskał stopień doktora nauk technicznych, w 1981 r. stopień doktora habilitowanego a w 1990 r. tytuł naukowy profesora. Problematyka badawcza obejmuje  zagadnienia optymalizacji struktury paliwowej (energymix) krajowego sektora wytwórczego, zaawansowanych technologicznie bloków energetycznych na nadkrytyczne  parametry oraz optymalizacji układów potrzeb własnych elektrowni.

Na dorobek naukowy prof. M. Pawlika składają się: 3 obszerne monografie, 10 rozdziałów w monografiach, ponad 240 prac opublikowanych oraz ponad 110 prac naukowo-badawczych niepublikowanych wykonanych dla potrzeb energetyki i przemysłu. W latach 1991-2009 był kierownikiem bądź wykonawcą dziesięciu projektów naukowych (grantów) KBN, w tym dwóch projektów badawczych zamawianych. Aktualnie jest kierownikiem zadania w programie strategicznymNCBiR „Zaawansowane technologie pozyskiwania energii”.

Za osiągnięcia naukowe otrzymał m.in. 7 Nagród Ministra (Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki oraz Edukacji Narodowej), Nagrodę Łódzkiego Towarzystwa Naukowego (w 2000 r.) i prestiżową Nagrodę Miasta Łodzi (w 2006 r.)

W latach 1982-1987 prof. M. Pawlik był prodziekanem, a w latach 1987-1990 dziekanem Wydziału Elektrycznego PŁ. W latach 1992-2010 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Elektroenergetyki PŁ.

Z wyboru krajowego środowiska naukowego był członkiem Zespołu T 10 „Elektrotechnika, Energetyka i Metrologia” IV Kadencji oraz Przewodniczącym tego Zespołu V kadencji Komitetu Badań Naukowych. W pierwszej kadencji Rady Nauki przy Ministrze Nauki i Szkolnictwa Wyższego był członkiem Komitetu Polityki Naukowej.

 Prof. M. Pawlik już szóstą kadencję jest wiceprzewodniczącym Komitetu Problemów Energetyki PAN, oraz wiceprzewodniczącym Sekcji Systemów Elektroenergetycznych Komitetu Elektrotechniki PAN

Za wkład pracy w trakcie przygotowania, realizacji i eksploatacji  Elektrowni Bełchatów  otrzymał w 1988 r. Medal „Budowniczemu Elektrowni Bełchatów”, a  w 2002 r. Honorowe Obywatelstwo Miasta Bełchatowa.

Od 1983 r. jest członkiem zwyczajnym Łódzkiego Towarzystwa Naukowego, od 1996 roku jest członkiem Prezydium ŁTN, a od 2003 r. do dnia dzisiejszego pełni funkcję wiceprezesa ŁTN.

W 1994 roku prof. M. Pawlik został wybrany na członka zagranicznego Akademii Nauk Ukrainy, a w 2009 r. Przyazowski Państwowy Uniwersytet Techniczny w Mariupolu (Ukraina) nadał mu tytuł Doktora Honoris Causa.