Z okazji siedemdziesiątej rocznicy urodzin profesora Macieja Pawlika w Instytucie Elektroenergetyki Politechniki Łódzkiej zorganizowano dwie uroczystości. Pierwszą z nich było VI MIĘDZYNARODOWE SEMINARIUM POLSKO-UKRAIŃSKIE "PROBLEMY ELEKTROENERGE­TYKI". Seminarium odbyło się w dniu 18 września 2010 roku w Instytucie Elektroenergetyki PŁ, a wzięli w nim udział przedstawiciele uczelni i instytutów naukowych z Ukrainy, przedstawiciele uczelni z Rosji i pracownicy naukowi Instytutu Elektroenergetyki PŁ. W wydanych materiałach konferencyjnych seminarium znajdują się 44 referaty, które były przedmiotem obrad.

Druga uroczystość odbyła się w dniu 19 września 2010 roku w sali konferencyjnej Rady Wydziału Elektrotechniki, Elektroniki, Informatyki i Automatyki PŁ. W spotkaniu uczestniczyło ponad 100 osób z prawie wszystkich polskich ośrodków naukowych, z przemysłu oraz wyżej wspomniani przedstawiciele z Ukrainy i Rosji. Uroczystość prowadził Dziekan Wydziału Elektrotechniki, Elektroniki, Informatyki i Automatyki PŁ prof. Sławomir Wiak, który serdecznie powitał jubilata, władze uczelni w osobie prorektora prof. Piotra Szczepaniaka oraz powitał wszystkich przybyłych. Następnie pan Andrzej Kanicki, współpracownik profesora Macieja Pawlika, przedstawił dorobek naukowy, dydaktyczny i organizacyjny profesora. Przybyli goście omawiali wybrane aspekty dorobku profesora Macieja Pawlika. Z okazji jubileuszu profesora Łódzkie Towarzystwo Naukowe wydało zeszyt Nr 99 "Profesor Maciej Pawlik", w ramach serii sylwetki łódzkich uczonych. W wydawnictwie tym, na 47 stronach, zaprezentowano całość dorobku profesora. We wstępie prof. Stanisław Liszewski napisał "Przedstawiona w tym opracowaniu "inwentaryzacja" dotychczasowych osiągnięć naukowych, organizacyjnych, dydaktycznych oraz aktywność na rzecz organizacji i rozwoju nauki w Łodzi i w Polsce Profesora Macieja Pawlika jest imponująca, a ze względu na skalę dla wielu czytelników trudna do wyobrażenia." Skrócona wersja z wydawnictwa ŁTN została zaprezentowana poniżej.

Prof. dr hab. inż. Maciej Pawlik urodził się 19 września 1940 roku. Studia ukończył na Wydziale Elektrycznym PŁ w 1962 roku, uzyskując dyplom magistra inżyniera elektryka ze specjalnością Elektrownie Cieplne. Od 1 września 1962 r. do chwili obecnej pracuje w Politechnice Łódzkiej, początkowo w Katedrze Elektrowni Cieplnych, a po zmianie struktury organizacyjnej – w Instytucie Elektroenergetyki PŁ, przechodząc wszystkie szczeble kariery nauczyciela akademickiego. W roku 1969 uzyskał stopień naukowy doktora nauk technicznych, a w roku 1981 - stopień naukowy doktora habilitowanego. Tytuł naukowy profesora otrzymał z rąk Prezydenta RP w 1990 roku. Od 1993 roku jest zatrudniony na stanowisku profesora zwyczajnego.

W Politechnice Łódzkiej pełnił szereg funkcji. W Instytucie Elektroenergetyki był kierownikiem Zespołu Elektrowni Cieplnych (od 1970 r.), kierownikiem Zakładu Elektrowni, Sieci i Systemów Elektroenergetycznych (od 1988 r.), zastępcą dyrektora Instytutu (od 1991 r.). Od 1992 roku do chwili obecnej pełni funkcję Dyrektora Instytutu Elektroenergetyki PŁ (aktualnie szóstą kadencję).

Prof. Maciej Pawlik jest niezwykle oddanym i zasłużonym pracownikiem naszej Uczelni, sprawując szereg odpowiedzialnych funkcji. W latach 1983 – 87 pełnił funkcję prodziekana, a w latach 1987-90 – dziekana Wydziału Elektrycznego PŁ. Był delegatem do Senatu PŁ, członkiem Senackich Komisji: d/s Nagród Państwowych, Miasta Łodzi i Ministra (1983-93), d/s Nagród JM Rektora za Prace Badawcze (1983-87) oraz d/s Współpracy z Zagranicą  (1987-90). W latach 1990-93 był przewodniczącym Senackiej Komisji Organizacji i Rozwoju Uczelni, która przyczyniła się walnie do powołania w Uczelni dwóch nowych Wydziałów: Organizacji i Zarządzania oraz Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska. W latach 1999-2002 przewodniczył Senackiej Komisji Dydaktyki i Spraw Studenckich a w kadencji 2002-2005 władz Uczelni był przewodniczącym Senackiej Komisji Nagród i Odznaczeń oraz członkiem Senackiej Komisji Rozwoju Kadry. 

Prof. M. Pawlik jest wybitnym specjalistą z dziedziny elektroenergetyki, a zwłaszcza wytwarzania energii elektrycznej. W swym dorobku naukowym ma 3 obszerne monografie, z których książka „Elektrownie” (WNT Warszawa, 1990, 633 str.) – podstawowy podręcznik monograficzny z dziedziny wytwarzania energii elektrycznej, nagrodzony przez Ministra Edukacji Narodowej w 1991 r., doczekał jeszcze czterech aktualizowanych i uzupełnianych wydań w latach 1995, 1997, 2000 i 2004. Piąte, całkowicie zmienione i rozszerzone wydanie (715 str.- współautor F. Strzelczyk) ukazało się nakładem WNT w 2009 roku, a szóste w 2010 roku. Dorobek naukowy obejmuje także ponad 220 prac opublikowanych oraz ponad 110 prac naukowo-badawczych niepublikowanych (opracowań, analiz techniczno-ekonomicznych, studiów, ekspertyz), wykonanych dla potrzeb energetyki i przemysłu – głównie Łodzi i regionu łódzkiego. W latach 1991-2009 był kierownikiem bądź wykonawcą dziesięciu projektów naukowych (grantów) KBN, w tym dwóch projektów zamawianych. Aktualnie jest kierownikiem części zadania programu strategicznego „Zaawansowane technologie pozyskiwania energii”.

Z swą wieloletnią działalność na rzecz rozwoju nauki i kształcenia studentów Politechniki Łódzkiej został odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz Odznaką „Zasłużony dla PŁ”. Otrzymał także 7 Nagród Ministra (Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki oraz Edukacji Narodowej), prestiżową Nagrodę Miasta Łodzi (w 2006 r.), Nagrodę Łódzkiego Towarzystwa Naukowego (w 2000 r.) oraz kilkadziesiąt Nagród JM Rektora PŁ.

Prof. M. Pawlik cieszy się niekwestionowanym autorytetem naukowym nie tylko w kraju. W 1994 roku został powołany na członka zagranicznego Narodowej Akademii Nauk Ukrainy, jest ekspertem Banku Światowego w programie GEF (Global Environmental Found) „Gas-to-Coal Conversion”(od 1995 r.), przez wiele lat był członkiem Grupy Specjalistycznej Energetyki Przemysłu Włókienniczego Międzynarodowej Konferencji Energetyki Przemysłowej (IKIE).

Już piątą kadencję jest wiceprzewodniczącym Komitetu Problemów Energetyki przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, wiceprzewodniczącym Sekcji Systemów Elektroenergetycznych Komitetu Elektrotechniki PAN, zastępcą redaktora naczelnego „Archiwum Energetyki” PAN oraz członkiem rad programowych kilku innych czasopism naukowo-technicznych. Z wyboru krajowego środowiska naukowego był członkiem Zespołu T 10 „Elektrotechnika, Energetyka i Metrologia” IV Kadencji oraz Przewodniczącym Zespołu T 10 V kadencji Komitetu Badań Naukowych. W pierwszej kadencji Rady Nauki przy Ministrze Nauki i Szkolnictwa Wyższego był członkiem Komitetu Polityki Naukowej i Naukowo-Technicznej. Przez dwie kadencje był członkiem, a w kadencji 2003-2008 przewodniczącym Rady Naukowej Instytutu Techniki Cieplnej w Łodzi (do chwili włączenia ITC w struktury Instytutu Energetyki w Warszawie).

Dobiegające 48 lat oddanej pracy prof. Macieja Pawlika w Politechnice Łódzkiej, było nieodłącznie związane z aktywną działalnością na rzecz energetyki Łodzi i Regionu Łódzkiego. Polem aktywnej działalności poza PŁ były m.in.: Naczelna Organizacja Techniczna, Stowarzyszenie Elektryków Polskich i Stowarzyszenie Włókienników Polskich (Komitet ds. Energetyki). W 1971 r. prof. M. Pawlik został członkiem Wojewódzkiego. Komitetu Gospodarki Energetycznej NOT w Łodzi (członkiem Polskiego Komitetu Gospodarki Energetycznej NOT - jest od 1975 r.), pełniąc w latach 1977-1992 funkcję wiceprzewodniczącego Komitetu. Aktualnie jest kierownikiem Działu Specjalistycznego nr 11 – „Elektrownie, Elektrociepłownie i Ciepłownie” Izby Rzeczoznawców przy Zarządzie Głównym SEP w Warszawie oraz rzeczoznawcą i weryfikatorem we wspomnianym Dziale nr 11 a także w Dziale nr 24 – „Energetyka Przemysłowa”. Za tę działalność został wyróżniony Srebrną i Złotą Honorową Odznaką NOT, Srebrną i Złotą Honorową Odznaką SEP oraz Medalami J. Groszkowskiego i E. Jezierskiego.

Ścisłe związki prof. M. Pawlika z energetyką zawodową i przemysłową Miasta Łodzi owocowały licznymi opracowaniami naukowo-badawczymi i ekspertyzami. Prace dla potrzeb Zespołu Elektrociepłowni w Łodzi związane były m.in. z procesem restrukturyzacji i przekształceń własnościowych w Zespole EC, modernizacją łódzkich elektrociepłowni, diagnostyką urządzeń wytwórczych i eksploatacji EC a także łódzkiego systemu ciepłowniczego na tle prognoz zapotrzebowania na ciepło. Był także głównym koreferentem „Planu zaopatrzenia Łodzi w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe” oraz założeń do takiego planu dla Pabianic z uwzględnieniem nadwyżek mocy cieplnej w EC 4.

Równie owocne były prace dla potrzeb energetyki przemysłowej, głównie gospodarki energetycznej zakładów oraz elektrociepłowni przemysłu włókienniczego Łodzi (Uniontex, Poltex, Alba, Pierwsza Rudzka, Polanil, Feniks). Prace te wykonywał m.in. w ramach Programu Rządowego PR 8 i Centralnego Planu Badań Rozwojowych CPBR 5.1.4. Były one oceniane wysoko oraz były przedmiotem ok. 20 publikacji i referatów na konferencjach międzynarodowych i krajowych. Za te osiągnięcia Zarząd Główny Stowarzyszenia Włókienników Polskich wyróżnił prof. M. Pawlika Srebrną Honorową Odznaką SWP.

We współpracy z Biurem Projektów Budownictwa Komunalnego w Łodzi opracował w latach 70-tych założenia techniczno-ekonomiczne gospodarki energetycznej Oczyszczalni Ścieków w Piotrkowie Tryb. oraz koncepcję gospodarki energetycznej dla Grupowej Oczyszczalni Ścieków w Łodzi. Opracowania te - po raz pierwszy w kraju - zakładały energetyczne wykorzystanie biogazu do skojarzonego wytwarzania energii elektrycznej i ciepła. W 1986 r. Biuro zwróciło się do prof. M. Pawlika ponownie – w związku z intensyfikacją prac inwestycyjnych w GOŚ – o współpracę w dziedzinie gospodarki energetycznej GOŚ. W 1987 r. opracował założenia techniczno-ekonomiczne elektrociepłowni spalinowej z silnikami na biogaz dla tej Oczyszczalni. W latach 90-tych współpracował, jako konsultant z Biurem SETO (wydzielonym z BPBK), projektującym układy technologiczne oczyszczalni ścieków. W 2002 roku został powołany przez Prezydenta M. Łodzi na głównego rzeczoznawcę technicznego w postępowaniu przetargowym, mającym na celu wyłonienie wykonawcy elektrociepłowni spalinowej w Grupowej Oczyszczalni Ścieków w Łodzi. Po ponad 30 latach koncepcja wykorzystania biogazu do skojarzonego wytwarzania energii elektrycznej i ciepła doczekała się realizacji w oddanej do użytku w 2003 r. elektrociepłowni spalinowej GOŚ w Łodzi. Działalność na rzecz Łodzi wiązała się nieodłącznie z działalnością na rzecz regionu łódzkiego. Już w 1975 roku prof. M. Pawlik nawiązał współpracę z Elektrownią Bełchatów (wówczas w budowie). Współpraca ta trwa do dnia dzisiejszego i jej efektem było ponad 40 prac badawczo-rozwojowych dla potrzeb projektowania i eksploatacji tej największej w kraju elektrowni. Ostatnie prace dotyczyły rekonstrukcji bloków 360 MW, dla zwiększenia ich efektywności ekonomicznej, niezawodności i przedłużenia żywotności. Za tę działalność prof. M. Pawlik został wyróżniony: Odznaką „Za zasługi dla Woj. Piotrkowskiego” (1983 r.), Złotą Odznaką „Zasłużony dla Energetyki” (1987 r.), Medalem „Budowniczemu Elektrowni Bełchatów” (1988 r.), Medalem „Za wkład pracy w trakcie przygotowania i realizacji Inwestycji Centralnej Budowa Elektrowni Bełchatów 12x360 MW” (1993 r.) i Medalem „25 –lecia Elektrowni Bełchatów” (2000 r.). W 2002 r. otrzymał Honorowe Obywatelstwo Miasta Bełchatowa

Prof. M. Pawlik działa od wielu lat bardzo aktywnie na rzecz integracji i rozwoju Łódzkiego środowiska naukowego. Od momentu powołania go w 1983 r. na członka zwyczajnego Łódzkiego Towarzystwa Naukowego pełnił funkcję sekretarza Komisji Przetwarzania Energii na Wydziale V Nauk Technicznych ŁTN, od 1988 r. był przewodniczącym tej Komisji i członkiem Zarządu Wydziału V ŁTN. Od 1996 roku jest członkiem Prezydium Łódzkiego Towarzystwa Naukowego, a od 2003 r. do dnia dzisiejszego pełni funkcję wiceprezesa ŁTN. Był współinicjatorem i wiceprzewodniczącym Komitetu Organizacyjnego I Festiwalu Nauki i Sztuki w 2001 r., członkiem Komitetu Programowego II i III Festiwalu; oraz przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego VII, VIII i IX Festiwalu (w latach 2007-2009). Za tę działalność został wyróżniony Nagrodą ŁTN (w 2000 r.) oraz Medalem ŁTN w 2009 r.

Prof. M. Pawlik miał także szerokie zainteresowania pozazawodowe. Był aktywnym działaczem Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej TKKF (m. in. dwie kadencje sekretarzem i dwie kadencje prezesem Ogniska TKKF „Politechnika”) oraz Ligi Obrony Kraju, organizując m. in. kilkanaście Rajdów Politechniki w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej oraz zdobywając dla PŁ wiele medali i dyplomów w zawodach strzeleckich. Za osiągnięcia w tych dziedzinach został wyróżniony w 1977 r. Srebrną Honorową Odznaką TKKF a w 1978 r. – Brązową Honorową Odznaką „Zasłużony dla Ligi Obrony Kraju”.

We wrześniu 1980 r. zainicjował, wspólnie z dr Wojciechem Przanowskim, organizację pierwszego koła NSZZ „Solidarność” na Wydziale Elektrycznym PŁ oraz w Instytucie Elektroenergetyki, był także pierwszym delegatem NSZZ „Solidarność” do Kolegium Dziekańskiego i do Rady Wydziału Elektrycznego PŁ.

W wolnych, nielicznych chwilach, prof. M. Pawlik zajmował się rzeźbą amatorską i żartobliwym, rymowanym komentowaniem różnych wydarzeń.

Opracował Andrzej Kanicki